Μικροεπεμβάσεις

Εξαγωγή εγκλείστων σωφρονιστήρων – Γιατί είναι απαραίτητη;
Οι τρίτοι γομφίοι ή φρονιμίτες συνήθως εμφανίζονται σε νεαρούς ενήλικες ηλικίας μεταξύ 16 και 25. Η εξαγωγή είναι συχνά αναγκαία, όταν οι φρονιμίτες είναι έγκλειστοι, λόγω συνωστισμού στο στόμα η οποία εμποδίζει τα έγκλειστα δόντια να ανατείλουν μέσω των ούλων. Ένας έγκλειστος φρονιμίτης μπορεί να ανατείλει σε λάθος γωνία, λόγω της έλλειψης χώρου μέσα στο στόμα.

Προβλήματα που προκύπτουν από έγκλειστους σωφρονιστήρες

Η θέση των σωφρονιστήρων παρεμποδίζει συχνά σημαντικά την κατάλληλη στοματική υγιεινή, με αποτέλεσμα την αύξηση της τερηδόνας και της περιοδοντικής νόσου. Αν ο φρονιμίτης έχει μερικώς ανατείλει, θα μπορούσε να εμφανιστεί φλεγμονή, καθώς βακτήρια και υπολείμματα τροφών συσσωρεύονται γύρω από τον αυχένα του δοντιού. Πόνος, τρισμός, οίδημα, ακόμη και πυρετός θα μπορούσε να προκύψει ως αποτέλεσμα της φλεγμονής που περιβάλλει ένα έγκλειστο δόντι που έχει μερικώς ανατείλει. Βλάβη στο παρακείμενο δόντι αλλά και ανεπιθύμητη μετακίνηση των άλλων δοντιών θα μπορούσε να συμβεί λόγω της ανατολής του φρονιμίτη. Μια κύστη μπορεί να αρχίσει να αναπτύσσεται στην περιοχή του έγκλειστου δοντιού, καταστρέφοντας την κάτω γνάθο και το γύρω οστούν.

Πρόωρη αφαίρεση των σωφρονιστήρων συνιστάται

• Για ορθοδοντικούς λόγους
• Η εξαγωγή των εγκλείστων δοντιών μειώνει τον κίνδυνο της περιοδοντικής νόσου και της τερηδόνας.
• Έγκλειστα δόντια που δεν προκαλούν επιπλοκές σήμερα δεν υποδεικνύουν απαραίτητα την απουσία επιπλοκών στο μέλλον.
• Προληπτικά σε νέες γυναίκες πριν την εγκυμοσύνη ή την προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης.
• Επεισόδια περιστεφανίτιδας που προκύπτουν από έγκλειστους ή ημιέγκλειστους φρονιμίτες είναι συχνά και θεραπεύονται πλήρως με χειρουργική εξαγωγή.

Πόσο διαρκεί η επέμβαση; Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;

Η χειρουργική εξαγωγή ενός εγκλείστου σωφρονιστήρα διαρκεί συνήθως 10-15 λεπτά. Μπορεί όμως να διαρκέσει περισσότερο σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις. Είναι μια επέμβαση που απαιτεί εμπειρία και την κατάλληλη χειρουργική εκπαίδευση. Συχνά υποτιμάται ο βαθμός δυσκολίας της. Λόγω της στενής ανατομικής σχέσης του κάτω φρονιμίτη με το κάτω φατνιακό νεύρο και του πάνω φρονιμίτη με το ιγμόρειο άντρο, μπορεί να εμφανιστούν οι παρακάτω επιπλοκές:

• Υπαισθησία κάτω φατνιακού νεύρου (μούδιασμα στο χείλος)
• Υπαισθησία γλωσσικού νεύρου (μούδιασμα στη γλώσσα)
• Βλάβη στα γειτονικά δόντια
• Μετεγχειρητική αιμορραγία
• Στοματοκολπική επικοινωνία (στους πάνω φρονιμίτες)
• Κάταγμα κάτω γνάθου

Η πιθανότητα να συμβεί κάποια από αυτές τις επιπλοκές μειώνεται σημαντικά όταν την επέμβαση εκτελεί ειδικός Στοματικός και Γναθοπροσωπικός Χειρουργός, ο οποίος έχει την απαραίτητη εξειδίκευση, ώστε να προλάβει τις παραπάνω επιπλοκές, αλλά κυρίως έχει την εμπειρία να τις αντιμετωπίσει με τον καλύτερο τρόπο εάν και εφόσον συμβούν.

Τι είναι ακρορριζεκτομή;

H ακρορριζεκτομή είναι μία τεχνική που χρησιμοποιείται στη χειρουργική στόματος κατά την οποία, εκτός από την αφαίρεση των παθολογικών ιστών, συναφαιρείται και τμήμα του άκρου της ρίζας μήκους περίπου 2-3 χιλιοστών (ακρορρίζιο), το οποίο στη συνέχεια εμφράσσεται με ειδικά βιοσυμβατά υλικά. Το πλεονέκτημα της τεχνικής είναι ότι διατηρείται το δόντι στο στόμα και ότι είναι ελάχιστα επεμβατική. Γίνεται με τοπική αναισθησία στο ιατρείο και διαρκεί συνήθως περίπου 20 λεπτά.

Η ακρορριζεκτομή έχει ένδειξη όταν:
• η ενδοδοντική θεραπεία για κάποιους λόγους έχει αποτύχει, όπως η θραύση μικροεργαλείου μέσα στη ρίζα του δοντιού, η έξοδος εμφρακτικού υλικού από τη ρίζα
• σε δόντια με προσθετικές εργασίες (στεφάνες, γέφυρες), όπου συχνά είναι δύσκολη η διενέργεια ή επανάληψη ενδοδοντικής θεραπείας.
• έχουμε κύστεις ή αποστήματα στην περιοχή της ρίζας του δοντιού

Κύστεις των γνάθων

Κύστη ονομάζουμε μια παθολογική κοιλότητα, της οποίας το τοίχωμα επαλείφεται από επιθήλιο και περιέχει υγρό. Τα οστά των γνάθων, η άνω και κάτω γνάθος, είναι τα οστά με τα υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης κύστεων στο ανθρώπινο σώμα. Αυτό οφείλεται στην άφθονη ποσότητα των επιθηλιακών υπολειμμάτων που μπορεί να παραμείνουν στα οστά των γνάθων και στη στενή σχέση των γνάθων με παθολογικές καταστάσεις των δοντιών. Οι κύστεις αναπτύσσονται μέσα στο οστούν ασυμπτωματικά και συνήθως αποτελούν τυχαίο εύρημα στις ακτινογραφίες των γνάθων. Προκαλούν συμπτώματα μόνο όταν μεγαλώσουν πολύ σε μέγεθος ή αν επιμολυνθούν.

Η στοματοκολπική επικοινωνία είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία έχουμε άμεση επικοινωνία του γναθιαίου άντρου με τη στοματική κοιλότητα. Δημιουργείται συνήθως μετά από εξαγωγές οπισθίων δοντιών της άνω γνάθου. Οι ρίζες των οπισθίων δοντιών της άνω γνάθου πολλές φορές έχουν άμεση σχέση με το βλεννογόνο του γναθιαίου άντρου (ιγμορείου). Στις περιπτώσεις αυτές, λόγω της ανατομικής παραλλαγής, ακόμη και η ατραυματική εξαγωγή ενός δοντιού μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία επικοινωνίας της στοματικής κοιλότητας με το ιγμόρειο, διαμέσου του φατνίου του δοντιού. Διαμέσου της επικοινωνίας μπορεί να έχουμε προώθηση ξένου σώματος στο ιγμόρειο, όπως ρίζας (photo) ή ακόμη και εμφυτεύματος.

Αν δεν αντιμετωπιστεί, θα δημιουργηθεί ένα χρόνιο στοματοκολπικό συρίγγιο και θα εγκατασταθεί χρόνια οδοντογενής ιγμορίτιδα. Είναι μείζων επιπλοκή που απαιτεί κατά το δυνατόν άμεση σύγκλειση από ειδικό Στοματικό και Γναθοπροσωπικό Χειρουργό.

Η συνήθης τεχνική σύγκλεισης της επικοινωνίας είναι με τη δημιουργία ενός προωθητικού κρημνού από το βλεννογόνο της παρειάς. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί υπερώιος κρημνός, καθώς και η λιπώδης σφαίρα της παρειάς.

Ο κυνόδοντας κυρίως της άνω γνάθου μερικές φορές είναι έγκλειστος, αδυνατεί να ανατείλει και βρίσκεται σε λοξή θέση στη γνάθο. Η συχνότερη αιτία που ένας κυνόδοντας παραμένει έγκλειστος είναι η έλλειψη χώρου. Το δόντι αυτό έχει καθοριστικό ρόλο στην οδοντική σύγκλειση και γι’ αυτό είναι απαραίτητο να βοηθήσουμε χειρουργικά να ανατείλει στη θέση του.

Θα πρέπει να γίνει ορθοδοντική θεραπεία με σιδεράκια και να αποκαλυφθεί χειρουργικά ο κυνόδοντας. Συνήθως οι έγκλειστοι κυνόδοντες βρίσκονται υπερώια των ριζών των παρακείμενων δοντιών. Η ορθοδοντική θεραπεία καταρχάς έχει σκοπό να δημιουργήσει το χώρο που χρειάζεται για να ανατείλει ο κυνόδοντας. Η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία στο ιατρείο, όπου θα κολληθεί στον κυνόδοντα ένα σιδεράκι (bracket) και με τη βοήθεια ειδικού σύρματος ή αλυσίδας θα βοηθηθεί να ανατείλει στη σωστή θέση.